در این مقاله ابتدا به وضعیت معیشتی مردم و دارا بودن از حداقل نیازهای رفاهی، آموزشی و بهداشتی در دوران پهلوی خواهیم پرداخت.
با نگاهی گذرا به وقایع موجود در ایرانِ دوران پهلوی می‌توان به‌خوبی سطح معیشت و برخورداری مردم را درک کرد. اسداللّٰه عَلَم، وزیر دربار و یکی از نزدیکترین افراد به شاه، در یادداشت‌های روزانۀ خود، بارها و بارها به این مسائل اشاره می‌کند: «جمعه، ۵ دی ۱۳۴۸: سواریِ زیبایی بود. آرزو کردم ای کاش تنها نبودم! دو کامیون در جادۀ فرح‌آباد تصادف کرده بودند و ترافیک [شده بود و راه] را حسابی بند آورده بودند. صبر کردم و در این فاصله، نگاهی به زندگانی مردم این بخش تهران انداختم. تمام خیابان‌هایی که به بزرگ‌راه می‌خورند، کثیف و خاکی هستند… صبح زود بود و پلیس راهنمایی هنوز سر کار نیامده بود، ولی یک پلیسِ تنها، که پی‌درپی سیگار می‌کشید، باد در غبغب انداخته بود و چنان با مردم رفتار می‌کرد که گویی پادشاهی است در حضور رعایایش! چند مرد و [چند] زن چادری با بقچه‌های زیرِ بغل، از حمام عازم خانه بودند.گروهی بچه دور هم جمع بودند. دخترها، همگی، چادر بر سر داشتند. طبقات بالای جامعۀ ما هرگز چنین ساعتی از خواب بیدار نمی‌شوند؛ دخترهایشان هم چادر سرشان نمی‌کنند. مردمْ دورِ چرخِ لبوفروشی ازدحام کرده بودند. در گوشۀ خیابان، چند سگ ولگرد و چند بچۀ لخت‌وعور لابه‌لای زباله‌ها می‌لولیدند. سربازانِ وظیفه با سرهای تراشیده، شلوارهای بدقواره و پوتین‌های بی‌ریخت، در کنار خیابان قدم می‌زدند و ظاهراً از تعطیل صبح جمعه‌شان لذت می‌بردند. هم کسالت‌آور بود و هم غم‌انگیز: صحنه‌ای از جامعۀ رو به توسعه… هیچ مقدار خوش‌بینی زندگی را در این خیابان‌ها تغییر نمی‌دهد.»¹