شاخصه توسعه انسانی

شاخصه توسعه انسانی

شاخص توسعۀ انسانی(Human Development Index (HDI)) نشان‌دهندۀ سطح سلامت، تحصیلات و درآمد انسان‌ها در جوامع مختلف است که دفتر برنامۀ توسعۀ سازمان ملل متحد هرساله آن را در گزارشی تحت عنوان «گزارش توسعۀ انسانی(United Nations Development Programme (UNDP))» منتشر می‌کند.
این شاخص از ترکیب چهار کمیتِ عددی در سه حوزۀ بهداشت، آموزش و سطح مناسب زندگی به‌دست می‌آید. همان‌گونه که در تصویر نشان داده شده‌است، کمیت‌های عددیِ مورد استفاده در محاسبۀ این شاخص عبارت‌اند از:
• شاخص امید به زندگی (برای ارزیابی سطح بهداشت و سلامت)؛
• شاخص‌های متوسط سال‌های تحصیل و سال‌های مورد انتظار (برای ارزیابی سطح آموزش و تحصیلات)؛
• شاخص سرانۀ درآمد ناخالص ملی (برای محاسبۀ سطح درآمد و استانداردهای زندگی).

میزان شاخص توسعۀ انسانی در کشورهای با توسعۀ انسانی بسیار بالا(Very Hight Human Development) بیش از 0٫8، در کشورهای با توسعۀ انسانی بالا (Hight Human Development)بین 0٫7 و 0٫8، در کشورهای با توسعۀ انسانی متوسط(Medium Human Development) بین 0٫55 و 0٫7، و در کشورهای با توسعۀ انسانی پایین(Low Human Development) کمتر از 0٫55 است.
در گزارش سال 2018، ایران با عدد 0٫798، در رتبۀ نخست کشورهای با توسعۀ انسانی بالا قرار گرفته‌است و با گروه‌های با توسعۀ انسانی بسیار بالا، فاصلۀ بسیار ناچیزی دارد. همچنین در این گزارش، نروژ با عدد 0٫953 بالاترین و نیجر با عدد 0٫354 پایین‌ترین میزان شاخص توسعۀ انسانی را دارند.1

 

) رتبۀ 60 ایران در سال 2017 در شاخص توسعۀ انسانی و رتبۀ اول ایران در میان کشورهای با توسعۀ انسانی بالا، براساس گزارش توسعۀ انسانی سال 2018

رتبۀ 60 ایران در سال 2017 در شاخص توسعۀ انسانی و رتبۀ اول ایران در میان کشورهای با توسعۀ انسانی بالا، براساس گزارش توسعۀ انسانی سال 2018

ارتقاء رتبه در 40 سال گذشته

رتبۀ اول ایران در رشد شاخص توسعۀ انسانی، در 40 سال گذشته

برای فهم بهتر عملکرد جمهوری اسلامی در ارتقای شاخص توسعۀ انسانی باید تغییرات رتبه و میزان این شاخص را در طی 40 سال اخیر و از ابتدای پیروزی انقلاب بررسی کرد. طبق گزارش توسعۀ انسانی در سال 2011، میزان شاخص توسعۀ انسانی ایران در سال 1980، عدد 0٫488 و رتبۀ آن حدود 120 بوده،4 ولی جمهوری اسلامی موفق شده‌است از سال 1980 م (1358 ش) تا سال 2017 م (1395 ش)، میزان شاخص توسعۀ انسانی خود را به میزان 0٫361 افزایش و رتبۀ خود را 60 پله ارتقا دهد.
با بررسی میزان تغییرات شاخص توسعۀ انسانیِ سایر کشورهای جهان از سال 1980 تا سال 2017 مشخص می‌شود که جمهوری اسلامی توانسته‌است بیشترین میزانِ افزایش شاخص توسعۀ انسانی و رتبۀ اولِ رشدِ این شاخص را در جهان، ازآنِ خود کند. البته در طی چند سال اخیر به واسطه رویکردهای نادرست مسئولان، جایگاه ایران در این زمینه تضعیف شده است.

رتبۀ حدود 120 ایران در شاخص توسعۀ انسانی در سال 1980 و قرار داشتن در ردۀ کشورهای با توسعۀ انسانی پایین، براساس گزارش توسعۀ انسانی سال 2011

رتبۀ حدود 120 ایران در شاخص توسعۀ انسانی در سال 1980 و قرار داشتن در ردۀ کشورهای با توسعۀ انسانی پایین، براساس گزارش توسعۀ انسانی سال 2011

رتبه بندی کشورهای جهان براساس رشد شاخص توسعۀ انسانی، از سال ۱۹۸۰ تا 2017

منابع:

2 دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *